یکشنبه, اسفند 5

Blog

پرسش اسرائیل

پرسش اسرائیل

فهم مارکسیسم از سَر دموکراسیْ درافتادن به وادی چپ سرنگونی‌طلب را باعث می‌شود و فهم مارکسیسم از درِ آنتی‌امپریالیسم درافتادن در چنبره‌ی چپ محورمقاومتی را. اولی در را به روی پروامپریالیسم باز می‌کند و دومی در را به روی بورژوازیِ خودی. کمونیسم آن استقرارگاهی است که یگانه معیارش مبارزه‌ی طبقاتی و انکشاف آن است؛ کمونیسم تاریخ را نه تاریخ آزادی، نه تاریخ خرد، نه تاریخ تمدن و … بل‌که تاریخ مبارزات طبقاتی می‌فهمد.پویان صادقی در مقاله‌ی «پرسش اسرائیل» به نسبت موجودیت سیاسی نظامی اسرائیل با دوران عروج و افول امپریالیسم و همچنین پیوند آرمان فلسطین با مبارزات طبقاتی و پراتیک کمونیستی در این دوران می‌پردازد. پرسش اسرائیل، پویان صادقیدریافت ...
مبارزه‌ی فلسطین

مبارزه‌ی فلسطین

نتیجه‌ی مبارزات فلسطینی‌ها علیه اسرائیل در یک بستر کلان مبارزه‌ی طبقاتی‌ای، که در یک سو جهان‌های بورژواییِ کهنه و نو قرار دارند و در سوی دیگر پرولتاریای جهانی و منطقه‌ی خاورمیانه قرار دارد، تعیین خواهد شد. هرچه پرولتاریا در مسیر نبرد با بورژوازی خودی و گرایش‌های منطقه‌ای بورژوایی در خاورمیانه قرار گیرد، همان‌قدر نیز مبارزات فلسطینی‌ها در یک بستر انترناسیونالیسم منطقه‌ای تعیین تکلیف خواهد شد و هرچه بورژوازی نوینِ منطقه‌گرا پیش‌تر برود، همان‌قدر نیز مبارزات فلسطینی‌ها در دولت-ملتِ ممزوج بورژوازی منطقه‌گرا تعیین تکلیف خواهد شد. مبارزه‌ی فلسطین، پویان صادقیدریافت ...
فصل نخست از کتاب مبارزات طبقاتی و حزب انقلابی (۱۹۶۴): شکل‌بندی‌های اجتماعی‌‌-اقتصادی و حزب انقلابی

فصل نخست از کتاب مبارزات طبقاتی و حزب انقلابی (۱۹۶۴): شکل‌بندی‌های اجتماعی‌‌-اقتصادی و حزب انقلابی

مترجم: منصور دیجور شکل‌بندی‌های اجتماعی‌‌-اقتصادی و حزب انقلابیدریافت بدون تئوری انقلابی، جنبش انقلابی هم نمی‌تواند وجود داشته باشد لنین به‌تأکید گفته است بدون تئوری انقلابی، جنبش انقلابی هم نمی‌تواند وجود داشته باشد. گفته‌ی او به‌ظاهر سهل و در باطن ممتنع است؛ چراکه مراد لنین از تئوری انقلابی، از آن‌چه با خوانش صوری و سرسری نوشته‌های سیاسی‌اش می‌توان دریافت بس پیچیده‌تر است. تئوری لنینیستی، به‌معنای دقیق کلمه، حاصل تحلیلی ژرف و علمی از واقعیت اجتماعی، و هم‌زمان، وسیله‌ای طبقاتی برای عمل در چارچوب ساخت‌های اقتصادی و روساخت‌های سیاسی جامعه‌ای تاریخاً معین است. اگر در مفهوم حزب لنینی تأمل کنیم، بی‌درنگ درمی‌یابیم که تئوری انقلابی لنین همان علم مارکسیستی است؛ و پرسش از خاستگاه‌های علمیِ عمل سیاسی فوراً در برابرمان قد علم می‌کند. این بدان معناست که درک مفهوم لنینی حزب ممکن نیست مگر ...
یادداشتی انتقادی بر جایگاه روشنفکر با نظر به تحلیل‌های روشنفکرانه از مسئله‌ی فلسطین در پی رخداد هفتم اکتبر: روشنفکری یک شیء است

یادداشتی انتقادی بر جایگاه روشنفکر با نظر به تحلیل‌های روشنفکرانه از مسئله‌ی فلسطین در پی رخداد هفتم اکتبر: روشنفکری یک شیء است

با شوری تب‌آلود می‌گفت: «قبول دارم که اساس فکر نویسنده درست است. اما بدی کار همین جاست، وحشتناک است. این‌ها همان فکرهای خود ماست. ما بودیم که اول تخم این فکر را کاشتیم و آن را پروردیم و نهال آن را بالاندیم. حالا این‌ها بعد از ما چه چیز نویی دارند بگویند؟» و انگشت‌‌بر‌کتاب‌کوبان فریاد می‌زد: «پناه بر خدا! افکار بلند ما را به چه شکل بازمی‌نمایند؛ کج‌وکوله‌اش کرده‌اند، ناقصش کرده‌اند، وارونه بیانش می‌کنند. این بود نتایجی که ما می‌خواستیم از افکارمان بگیریم؟ دیگر چه‌طور ممکن است اندیشه‌ی اصلی را در میان این اباطیل بازشناخت؟» (شیاطین، داستایفسکی، ترجمه‌ی سروش حبیبی، ص 416) روشنفکری یک شیء استدریافت مواجهه و تحلیل در دام ایدئولوژی یا چگونه طوفان‌الأقصی طومار روشنفکری را در هم می‌پیچد؟ حمله‌ی حماس به اسرائیل و متعاقباً حمله‌ی وحشیانه‌ی اسرائیل به غزه چراغی روشن کرده است؛ چراغی که ر...
چپ محور مقاومتی: یک تبیین کمونیستی

چپ محور مقاومتی: یک تبیین کمونیستی

سرمایه به مثابه منطقِ شیءواره‌ساز و انتزاع خودگستر، همواره حامل تضادی بنیادین است. این تضاد در تمامی سطوحِ انکشافِ منطق ارزش حضور دارد و ظهور می‌یابد. بازتولید این تضاد، مقاومت‌هایی را از طرف امر بیرونی موجب می‌شود؛ این مقاومت‌ها، منطق ارزش را وامی‌دارد که برای غلبه بر آن‌ها، به دنبال راه‌حل‌هایی باشد. این راه‌کارها به‌مثابه پدیدار و سطح نمادین، در واقع ضامن پاییدن ذات تضادمند ارزش است. اما به‌واسطه‌ی ذاتی بودن و درون‌ماندگاری تضاد منطق ارزش، پدیدار و سطح نمادین، دچار عدم کفایت شده و با بازگشت تضاد بنیادین، دچار شکاف می‌شوند. چپ محور مقاومتی: یک تبیین کمونیستیدریافت ...
سِنخ‌شناسی، تکرار اُفول و فعلیّت خاص انقلاب: ادیسه‌ی امپریالیسم

سِنخ‌شناسی، تکرار اُفول و فعلیّت خاص انقلاب: ادیسه‌ی امپریالیسم

ادیسه‌ی امپریالیسم (سِنخ‌شناسی، تکرار اُفول و فعلیّت خاص انقلاب)دریافت لنین، به سال ۱۹۱۶ عنوانی بر کتابش می‌گذارد: «امپریالیسم، بالاترین مرحله‌ی سرمایه‌داری»؛ و چندی بعد، به سال ۱۹۲۰، در آخرین جمله‌ی پیش‌گفتارش بر ترجمه‌ی آلمانی و فرانسوی این کتابْ «امپریالیسم را آستانه‌ی انقلاب اجتماعیِ پرولتاریا» می‌داند. در فهم صرفاً خطّی‌ـ‌زمانیِ کلماتِ “بالاترین” و “مرحله”، گویی امپریالیسم به‌لحاظ درـ‌زمانیْ آخرین حدِّ سرمایه‌داری است و پس از آن فرومی‌پاشد و فهمِ خطّی‌ـ‌غیردیالکتیکیِ آن کلمه‌ی “آستانه”، پارادوکس‌هایی را موجب می‌شود که دست‌ِآخر انکار نظریه‌ی امپریالیسم و نظریه‌ی انقلاب پرولتری را موجب می‌شود؛ درضمن، دریافت امپریالیسم، صرفاً به‌منزله‌ی قِسم و جوری عمل‌کرد سرمایه‌ی مالی و سرمایه‌ی انحصاری و نظامی‌گریِ هم‌بسته بدان‌ها و عدم درک نقدی از آن نوع که لنین نثار بینش غیردیالکتیکیِ بوخارین ...